Alles over kokosolie

​Wie zich met gezonde voeding bezighoudt, is ongetwijfeld kokosolie tegengekomen.

Aan kokosolie worden veel gezondheidsvoordelen toegeschreven. Maar de laatste tijd klinken er ook stemmen op dat het helemaal niet zo gezond zou zijn, vanwege alle vetten die het bevat. Hoe zit het nou precies? Kun je veilig kokosolie blijven gebruiken?

In dit artikel worden alle feiten op een rijtje gezet.

Wat is kokosolie?

Kokosolie wordt verkregen door het witte vruchtvlees van kokosnoten te persen. Er zijn twee soorten, die op verschillende manieren geproduceerd worden: de bewerkte en de pure, virgin variant. Als basis van beide oliën wordt het vruchtvlees gebruikt. Dit wordt ook wel kopra genoemd. Het bestaat voor 65% uit olie.

Niet alle kokosolie smaakt naar kokos. Alleen de olie die verkregen wordt uit verse volwassen kokosnoten, heeft die fijne, karakteristieke smaak en geur. Dit is de extra vierge olie. Deze wordt verder niet meer bewerkt en bevat ook nog alle voedingsstoffen. Virgin olie is dus goed voor je gezondheid.

Voor bewerkte kokosolie wordt het gedroogde vruchtvlees bewerkt. De olie wordt geraffineerd, gebleekt en ontgeurd. Het proces van ontgeuren gebeurt door de olie te behandelen met stoom en ook de kokossmaak verdwijnt erdoor. Bleken kan gedaan worden met bleekaarde. Dit soort processen zorgt ervoor dat er behoorlijk wat voedingsstoffen verloren gaan. Deze olie is vaak goedkoper

Kokosolie of kokosvet?

In winkels kom je zowel kokosolie als kokosvet tegen. In feite is er geen verschil tussen deze twee, behalve dat kokosvet hard is. Dit komt alleen doordat kokosolie onder de 25 graden stolt. Omdat het in ons nu eenmaal koeler is, vind je bij ons meestal kokosvet, maar qua samenstelling is dit hetzelfde als kokosolie.

Het verschil tussen kokosolie, kokoswater en kokosmelk

We gebruiken niet alleen ​de olie van de kokosnoot, maar ook kokoswater en kokosmelk/kokosroom. Wat is het verschil tussen deze drie en zijn ze net zo gezond als de olie?

Kokoswater wordt niet gemaakt van het vruchtvlees, maar is het van nature al aanwezige sap dat in de kokosnoot zit. Het is een voedzaam sapje, dat rijk is aan mineralen (het is bijvoorbeeld heel gezond om na het sporten te drinken), maar geen gezonde vetzuren zoals kokosolie bevat. De effecten hiervan op je lichaam zijn dus heel anders.

Kokosmelk en kokosroom worden gemaakt, door het vruchtvlees van de kokosnoot te raspen en te weken in warm water. Het mengsel wordt daarna gefilterd door het door een kaasdoek te wringen. Wat overblijft is kokosmelk, dit bevat meer water dan de room. Wil je kokosroom, dan laten ze het mengsel langer staan, waardoor de room komt bovendrijven. Deze wordt er dan afgeschept. Kokosmelk en -room zijn ook rijk aan gezonde vetten, maar in mindere mate dan kokosolie.

Is kokosolie gezond of niet?

PinDoor de berichtgeving die je de laatste tijd over kokosolie ziet, zou je kunnen gaan twijfelen of deze natuurlijke olie wel zo gezond voor je is. Het Voedingscentrum wijst op de verzadigde vetten en het gevaar voor een hoog cholesterolgehalte die ze zouden kunnen veroorzaken. Het is waar dat kokosolie voor 86% uit verzadigde vetzuren bestaat. Maar het is belangrijk om beter naar de samenstelling van deze vetten te kijken, en hoe die door het lichaam worden opgenomen, voordat je de conclusie trekt dat ​het slecht zou zijn.

Gevaarlijke vetten?

Lange tijd hebben wetenschappers beweert dat alle vet, en dan voornamelijk verzadigd vet, slecht voor je is. Ze zouden het cholesterol verhogen en dat is weer verantwoordelijk voor hart- en vaatziekten. We moesten vooral zo vetvrij mogelijk eten. Deze mening is gebaseerd op een oud onderzoek van Keys uit de jaren vijftig. Hij heeft echter bewust bepaalde gegevens uit het onderzoek getrokken, zodat deze zijn mening zouden onderbouwen. De resultaten gaven eigenlijk weer er geen verband was tussen het eten van vetten en hart- en vaatziekten.

Vooral transvetten zijn schadelijk voor de gezondheid

Op dit moment is er al een verschuiving te merken, omdat uit recente onderzoeken blijkt dat zeker niet alle vetten slecht zijn. Het zijn vooral de transvetten die schadelijk zijn voor de gezondheid. Deze veroorzaken het gevaarlijke buikvet (visceraal vet), diabetes type 2 en kunnen het risico op hart- en vaatziekten verhogen. Verzadigde vetzuren zijn helemaal niet ongunstig voor onze gezondheid.

De vetten in kokosolie zijn verzadigde vetzuren, het zijn middellange keten vetzuren. Om duidelijk maken wat dit betekent: vet wordt opgebouwd uit ketens van vetzuren. Kokosolie bestaat voornamelijk uit laurinezuur, dat dus een middellange keten vetzuur is. De darmen nemen dit vetzuur gemakkelijk op en het wordt snel omgezet in energie.

​De ​vetten in kokosolie passen in een gezond dieet en ondersteunen juist de gezondheid. Zoals met alles, zul je verzadigde vetten niet overmatig moeten eten, maar het is echt niet nodig ze te mijden. Daarom kan ​het veilig gebruikt worden om te koken en te bakken.

Gezondheidsvoordelen van kokosolie

Kokosolie is gezond voor iedereen. Maar het heeft bijzonder veel voordelen om te gebruiken als je wilt afvallen.

1. Vermindert het gevoel van honger

Door kokosolie te gebruiken in je maaltijden zul je minder snel honger krijgen. Uit onderzoek blijkt dat mensen die producten eten met middellange keten vetzuren, minder calorieën aten dan anderen die dat niet deden. Dit kan komen doordat de vetzuren door de lever worden opgenomen en daar worden omgezet in energie. De lever maakt ketonen aan als vetten niet helemaal worden afgebroken, deze komen dan in de bloedbaan terecht en verminderen het hongergevoel.

2. Toename van de vetverbranding

Het lijkt tegenstrijdig, maar door vet te eten, gaat je lichaam meer vet verbranden. Als je tussen de 15 en 30 gram vet eet per dag, en het gaat hierbij om de middellange keten vetzuren, dan verbrandt je lichaam tot 5% meer vet. Dit percentage is ook hoger dan als je andere vetten zou eten.

Het verbranden van vet richt zich ook nog eens op het lastige buikvet, dus door het gebruik van kokosolie kan de tailleomtrek kleiner worden. En dat is een belangrijk gezondheidsvoordeel. Buikvet is het vet dat zich ophoopt rondom de organen. Het verhoogt het risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Dus ondanks dat ​het vet is, kun je er je eigen lichaamsvet mee verminderen.

3. Helpt het goede cholesterol te verhogen

Er zijn twee soorten cholesterol: het goede HDL en het slechte LDL cholesterol. Kokosolie zorgt ervoor dat je goede cholesterol toeneemt en het slechte afneemt. De oorzaak hiervan is het laurinezuur.

4. Helpt je beschermen tegen infecties

Het laurinezuur in kokosolie heeft nog meer mooie eigenschappen die ons kunnen helpen gezond te blijven. Laurinezuur kan namelijk ontstekingen tegengaan en kan micro-organismes, zoals bacteriën, schimmels en virussen doden.

Door deze olie te eten bescherm je je maag en darmen. De schimmel Candida Albicans bijvoorbeeld kan voor veel overlast zorgen, als deze in grote mate aanwezig is in je spijsverteringskanaal. Daar kun je klachten van krijgen, zoals het prikkelbare darm syndroom. Met kokosolie kun je de schimmel bestrijden en dit zorgt ervoor dat je weer een gezonde darmflora kunt ontwikkelen.

Hoe kun je kokosolie gebruiken?

Pin​Het is breed inzetbaar in de keuken. Het kan goed tegen hitte en is ook onverwarmd te gebruiken. Dus je kunt het in koude en warme gerechten verwerken.

• ​Frituren (tot 180 graden)
• ​Bakken en braden
• ​In taarten, cake en koekjes
• Marineren van vlees
• ​Op de boterham
• ​In salades
• ​In smoothies, koffie, chocolademelk

Verder is ​het ook buiten de keuken een fijn product. Zo kun je het veilig op je huid en je haar gebruiken: als massage olie, als vochtinbrengende olie bij een droge huid, om acne tegen te gaan, om je haar te verzorgen en zelfs als tandpasta. Aan het eind van het artikel vind je meer handige tips om ​deze olie vaker te kunnen gebruiken.

Welke kokosolie is het beste om te gebruiken?

Wij raden aan om virgin olie te gebruiken, omdat deze olie niet bewerkt is en nog alle gezonde voedingsstoffen bevat. Toch is het bij virgin olie ook belangrijk om te letten op kwaliteit. Er ligt een grote druk op bedrijven om zo snel mogelijk te produceren en daardoor wordt er niet altijd aan elke stap in het productieproces evenveel aandacht besteed.

Als je virgin kokosolie koopt, kun je letten op de volgende kenmerken:

• ​De olie is onbewerkt, dus niet geraffineerd en niet ontgeurd en gebleekt
• ​Het land van herkomst staat op de verpakking vermeld
• ​De olie is koudgeperst en er staat een ISO nummer op de pot of bak
• Je kunt zien welk bedrijf de fabrikant en/of leverancier is
• Het beste koop je een glazen pot, zodat je de kleur van de olie kunt zien
• Goede kokosolie ruikt naar verse kokos
• Let op de kleur: goede kokosolie is niet spierwit (dan is de olie gebleekt). De kleur zou grijs tot wit moeten zijn. Is de olie geel en troebel, dan is deze van slechte kwaliteit

10 Tips voor het gebruik van kokosolie in de keuken

1. Wist je dat ​het bijna onbeperkt houdbaar is? In gesloten pot tot wel twee jaar na productie. Dit komt door de verzadigde vetten. Eenmaal geopend kun je de olie zes maanden bewaren.
2. ​Je kunt het heel goed buiten de koelkast bewaren, dan blijft het zacht en makkelijk bruikbaar. In de koelkast wordt het vrij hard en kun je het minder makkelijk smeren of opscheppen. Een ander nadeel aan bewaren in de koelkast is de vorming van condens, waardoor er schimmels op de olie kunnen gaan groeien.
3. Olijfolie is gezond, maar kokosolie ook. En het is sowieso gezonder dan bakboter. Vervang alle bakboter en olie door daarom door olijfolie en kokosolie.
4. Over elk warm gerecht kun je een eetlepel ​doen: over je groente, door je soep of door een saus. Je lichaam kan de gezonde vetten goed gebruiken.
5. Ook door koffie of thee kun je een eetlepel kokosolie doen. De licht zoetige smaak van kokos is nog lekker ook. Krijg je een wat vettig gevoel in je mond? Dat kan onprettig zijn voor sommigen, maar het scheelt weer in het gebruik van lippenbalsem. Waar je trouwens ook kokosolie voor kunt gebruiken.
6. Bak je een taart, cake of koekjes? Gebruik in plaats van roomboter of plantaardige bakboter kokosolie.
7. Je kunt er ook heel goed jus mee maken.
8. Ben je bang dat alles naar kokos gaat smaken? De smaak is helemaal niet overheersend. Zeker in warme gerechten en gebak zijn andere smaken veel sterker en zul je ​het niet terugvinden.
9. Maak een ontbijt van kokosolie, notenpasta en een geprakte banaan. Dit vult goed en zit vol gezonde vezels, vitaminen, vetten en mineralen.
10. Gebruik kokosolie als boter op je boterham.

2 Simpele maar lekkere recepten voor tussendoortjes met kokosolie

Wil je meer ​recepten met kokosolie? Deze chocolade cake is mijn favoriet op een cheatday​!